فعالیت مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک همچنان ادامه دارد

تطبیق روزانه ۳ نمونه HLA ثبت شده با افراد نیازمند به پیوند در دوران پاندمی کرونا؛

فعالیت مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک همچنان ادامه دارد

پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز یکی از راه‌های درمان بیماری‌های مختلف از جمله سرطان است. بر همین اساس به منظور فراهم کردن تمامی روش‌های درمانی مورد نیاز فرزندانمان در بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک، بخش پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز این بیمارستان در سال ۱۳۹۰ افتتاح و ۶ سال بعد، مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک نیز آغاز به کارکرد. این مرکز که بر مبنای یک پروژه مسئولیت اجتماعی شکل گرفت، در چهارمین سال فعالیت خود، علاوه بر ثبت بیش از ۸ هزار و ۹۱۷ نمونه HLA در شبکه ملی اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون‌ساز کشور، از حیث فراوانی کمی، سومین مرکز پذیره‌نویسی فعال در کشور به شمار می‌رود. این روزها نیز با شیوع ویروس کرونا نه تنها فعالیت آن متوقف نشده بلکه تغییر در برخی ساختارها متناسب با شرایط امروز جامعه باعث شده بتواند مانند همیشه درمان بیماران از جمله کودکان مبتلا به سرطان را اولویت خود قرار دهد و کماکان به غنی کردن بانک سلول‌های بنیادی کشور بپردازد.

استفاده از ظرفیت سازمان انتقال خون برای اهدا کنندگان سایر استان‌ها

دکتر «منصوره حقیقی» رئیس مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک در خصوص فعالیت این مرکز در روزهای شیوع کرونا، گفت: «پس از شیوع بیماری کرونا، فعالیت‌های این مرکز نیز منطبق با سایر فعالیت‌های مؤسسه و بیمارستان محک تغییر کرد و اکنون براساس رعایت همه‌جانبه پروتکل‌های بهداشتی تأئید شده از سوی وزارت بهداشت پیش می‌رود. پیش از این ترغیب افراد جامعه به ثبت نمونه بزاق دهان یکی از فعالیت‌های این مرکز به شمار می‌رفت. اما با شیوع کرونا و لزوم جلوگیری از گسترش این بیماری، اقدامات ترغیبی این مرکز به منظور تشویق جامعه به حضور و ثبت نمونه از طریق بزاق دهان، متوقف شد. چرا که بزاق یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال و شیوع ویروس کرونا به شمار می‌رود و سلامت اهدا کنندگان و کارکنان مرکز را به خطر می‌اندازد. لذا نمونه‌گیری از طریق خون در دستور کار قرار گرفت. از سوی دیگر حضور این مرکز در شبکه‌ ملی متشکل از مراکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی‌خون‌ساز در کشور و یکپارچگی این مراکز، سبب شده تا ما بتوانیم نمونه‌های HLA ثبت شده‌مان را در این شبکه به اشتراک بگذاریم و در شرایط فعلی کشور نیز بتوانیم به رفع یکی از مهمترین دغدغه‌ افراد نیازمند به پیوند که پیدا کردن نمونه سازگار با آنهاست کمک کنیم. بر همین اساس می‌توان گفت در دوران پاندومی کرونا به طور متوسط روزانه سه مورد HLA ثبت شده در این مرکز با بیماران نیازمند پیوند در سراسر کشور منطبق می‌شود و در صورت تمایل اهداکنندگان به اهدای سلول‌های بنیادی خون‌ساز خود پیگیری مراحل مربوط به اهدا آغاز خواهد شد.»

رئیس مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک از فراهم شدن امکانات لازم به منظور مراجعه داوطلبان به مراکز انتقال خون در سایر استان‌های کشور خبر داد و تصریح کرد: «پیش از شیوع کرونا مراجعه حضوری داوطلبان اهدای سلول‌های بنیادی خون‌ساز به محک برای انجام امور تشخیص هویت و ثبت نمونه در بانک سلول‌های بنیادی خون‌ساز الزامی بود. در همان زمان تدبیری اندیشیده شد تا در صورتی که تعداد داوطلبان بیش از ۲۰ نفر است محک برای دریافت نمونه بزاق به محل مورد نظر آنها مراجعه کند. پس از شیوع کرونا به منظور حفظ سلامت داوطلبان اهداکننده محدودیت تعداد اعضا حذف شد و دریافت نمونه خون به صورت حضوری در محل از داوطلبان اهداکننده سلول‌های بنیادی خون‌ساز در دستور کار قرار گرفت. همچنین در این شرایط امکان مراجعه داوطلبان ساکن استان‌های مختلف کشور، که نمونه HLA آنها با بیمار نیازمند پیوند منطبق شده است، برای طی مراحل اهدای سلول‌های بنیادی خون‌ساز به مراکز انتقال خون استان محل سکونت‌شان میسر شده است.»

تطبیق ۳۶۲ نمونه ثبت شده در مرکز پذیره نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک با بیماران

یکی از مشکلات پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، پیدا کردن اهداکننده مناسب است که در بهترین شرایط، یک بیمار، تنها ۲۵ درصد شانس دارد که از والدین یا خویشاوندان خود، سلول‌های بنیادی دریافت کند. محدودیت نمونه‌ها، هزینه‌های بالا و عدم قطعیت در تطابق نمونه‌های دریافت شده از خارج کشور نیز از دیگر عواملی است که باعث شد تا مرک پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز در محک شکل گیرد. دکتر حقیقی با اشاره به این موضوع، ادامه داد: «خوشبختانه تا کنون بیش از ۳۶۲ نمونه از بانک مرکز سلول‌های بنیادی محک با بیماران در سراسر کشور منطبق بوده و این برای جامعه مدنی کشور که با کمک‌های نیکوکارانه خود همیشه همراه محک بوده‌اند، بسیار خرسند کننده است. این روزها می‌توان گفت مرکز غیردولتی و غیرانتفاعی پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز محک با همراهی نیکوکاران سهم قابل توجهی در بهبود افراد نیازمند به پیوند دارد.»

تداوم مراجعه اهدا کنندگان سلول‌های بنیادی خون ساز به محک در این روزهای سخت

رئیس مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی محک با قدردانی تداوم مهر و نیکوکاری مردم کشورمان در شرایط سخت عنوان کرد: «در ابتدای شیوع ویروس کرونا تصور می‌کردیم که هیچ اهداکننده‌ای به دلیل شرایط ایجاد شده، مراجعه نکند اما خوشبختانه با تغییرات انجام شده در راستای حفظ سلامتی داوطلبان اهداکننده، مراجعه به این مرکز در زمان شیوع پاندمی کرونا متوقف نشده است. این امر اعتماد مردم و نیکوکاران به فعالیت‌های محک و تلاش این سازمان برای حفظ سلامتی جامعه را نشان می‌دهد، از سویی دیگر این پیام را می‌رساند که فرهنگ‌سازی درستی در خصوص اهمیت سلول‌های بنیادی خون‌ساز و نجات جان بیماران انجام شده است. آرزو می کنیم به زودی بیماری کرونا از جهانمان برود و همراه با اعضای خانواده بزرگ محک هر روز خداحافظی فرزندان بیشتری با سرطان را جشن بگیریم.»

به نقل از روزنامه جمهوری اسلامی