تغییر لوگوی محک، بار دیگر گویای همراهی این مؤسسه به روز، با مردم است

امین‌الهی؛ مدرس و طراح‌گرافیک:

تغییر لوگوی محک، بار دیگر گویای همراهی این مؤسسه به روز، با مردم است

مؤسسه خیریه محک، به عنوان اولین سازمان مردم‌نهاد در ایران همزمان با اجرای اقدام جهانی فاصله‌گذاری اجتماعی با پیام «دستامون دور شده، قلبامون نزدیک» لوگوی خود را تغییر داد. «اونیش امین‌الهی»، مدرس و طراح‌گرافیک نام‌آشنای کشورمان در مصاحبه‌ای که پیرامون این موضوع با او داشتیم نظرات خود را مطرح می‌کند:

• نظر شما در خصوص بازطراحی لوگوی محک بر مبنای فاصله‌گذاری اجتماعی در پیوستن به یک اقدام جهانی چیست؟

در هر اتفاق مهم انسانی که در جهان رخ می‌دهد معمولاً شرکت‌ها، مجموعه‌ها و افرادی که دغدغه‌های اجتماعی و انسان‌دوستانه دارند دست به کار می‌شوند و واکنش‌هایی مرتبط با موضوع نشان می‌دهند. البته بنا به نوع و بزرگی و همه‌گیری آن، طبیعتا واکنش‌ها گسترده و یا محدود خواهد بود.

می‌توان گفت که همه‌گیر شدن ویروس کرونا، در صد سال اخیر، جز معدود اتفاقاتی است که کل دنیا را به صورت همزمان درگیر خود کرده و فارغ از منطقه جغرافیا و تفاوت فرهنگ‌ها، همه به یک شکل با آن دست و پنجه نرم کرده و واکنش نشان داده‌اند. یکی از این واکنش‌ها، تغییر تصویری در نشانه شرکت‌های بزرگ به صورت فاصله‌گذاری در آنها، به عنوان نمادی از همراهی با جامعه بود.

متأسفانه در ایران کمتر شرکت یا ارگان نام‌آشنایی دست به چنین کاری زد و تنها معدود شرکت‌هایی به صورت محدود و یا توسط طراحان گرافیک به عنوان دستمایه طنز، تغییراتی در بعضی نشانه‌ها انجام داده‌اند.

یکی از سازمان‌هایی که به صورت مشخص و با اعلام همگانی دست به این حرکت نمادین زد، محک بود که به عقیده من این نشان از نوع تفکر و همچنین همراه بودن با مردم و به روز بودن این سازمان دارد.

• تغییر موقت لوگوی محک چه پیامی را به شما منتقل می‌کند؟

محک علاوه بر تغییر لوگو با محوریت فاصله‌گذاری اجتماعی، پیشنهادهای تصویری دیگری نیز از نشانه سازمانش ارائه کرد که بر پایه شعار همدلی و نزدیکی دل‌ها و حمایت همیشگی از بچه‌های محک بود. این اقدام به نظر من وجه تمایز تغییر نشانه محک با دیگر اقدامات بین‌المللی در تغییر نشانه‌هاست. دقیقاً این نکته متفاوتی بود که از این اتفاق جهانی، به عنوان نمادهای بصری یکپارچه برای ارائه شعار و پیام جدیدش استفاده کرد که علاوه بر خاص بودن، به سرعت تمامی مفاهیم را به ذهن بیننده منتقل می‌کند.

• توجه محک به وجه هنری تغییرات لوگوی خود را چطور ارزیابی می‌کنید؟

اینکه محک توانست ایده‌های بصری متفاوتی را صرفاً با تغییر و اضافه کردن عناصر تصویری در لوگو تولید و طراحی کند، بخش جذاب و به یاد ماندنی این روزهای محک است (اضافه کردن قلب‌ها به لوگو) اما فکر می‌کنم در کنار سه نشانه‌ای که منتشر شد می‌بایست یک نشانه به صورت کاملا خالص و فقط با استفاده از المان‌های موجود در لوگوی اصلی؛ و نه با حذف یا اضافه کردن عناصر تصویری دیگر، طراحی و منتشر می‌کرد تا با کمترین تغییرات در نشانه؛ هم‌سو با برندهای معتبر جهان، فاصله‌گذاری اجتماعی را تبلیغ کند.

• نقش سازمان‌های مردم‌نهاد را در بحران مربوط به سلامت جامعه چطور ارزیابی می‌کنید؟

اگر سازمان‌های مردم‌نهاد بتوانند بر پایه اصل شفافیت و پاسخگویی خود عمل کنند و مورد اعتماد جامعه باشند، می‌توانند به صورت اصولی و با قدرت بالا بر جامعه تأثیر بگذارند و در زمان‌های وقوع بحران، رویکرد متفاوتی از خود نشان دهند. محک از اینگونه سازمان‌هاست که با تعداد مخاطب بالا، قدمت و خوش‌نامی توانسته به اطلاع‌رسانی یا کمک‌های تخصصی در زمان بحران کمک ‌کند.

• به نظر شما این اقدام که توسط یک مؤسسه خیریه انجام‌ شده است چقدر می‌تواند در آگاهی‌رسانی جامعه نقش داشته باشد؟ 

جواب این سوال آسان نیست. لزوماً اینجور اقدامات باید در کنار تبلیغات یکپارچه و گسترده صورت بگیرد تا تأثیر همگانی آن را بالا ببرد. عکس‌العمل‌های این‌چنینی که توسط سازمان‌ها صورت می‌گیرد برای رساندن این پیام به جامعه است که ما نیز در کنار شما و حساس به سلامتی و بحران‌های روز هستیم. معمولاً رسانه‌های جمعی بیشترین تاثیر را در عموم جامعه خواهند داشت مثل شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون و بستگی به این دارد که این نوع پیام‌ها را با چه کیفیت و میزان تکراری در این شبکه‌ها منتشر کنیم.

• دیدگاهتان را درخصوص مجموعه اقدامات محک را در زمان بحران کرونا بفرمائید؟

قطعا اقدامات محک در اطلاع‌رسانی ویروس کرونا مهم و تأثیرگذار بوده اما من شخصاً فقط از طریق اینستاگرام آن را دنبال می‌کردم و فکر می‌کنم برای تاثیرگذاری بیشتر این اقدامات باید راهکارهای دیگری برای بهتر دیده شدن پیام‌ها و رساندن اخبار پیدا کرد. با توجه به خیریه بودن مجموعه شاید می‌شد در این روزها محک به صورت موازی و شراکتی با برندهای تجاری و بزرگ ایران مثل خودروسازی‌ها و یا بانک‌ها اقدامات مشترکی انجام دهد تا توجه بیشتری از افراد جامعه را به خود جلب کند و فضای گسترده‌تری برای تبلیغ شعارها و افکار خود پیدا کند.

• محک در طول سال‌های عملکرد خود در زمان‌هایی جهت به روزرسانی تصویری با پایبندی به اصل طرح با تغییرات جزئی به آن پرداخته است. اما این بار برای همسو شدن با یک موضوع جهانی که همه درگیر آن هستند (کرونا)، به صورت موقت دغدغه و بینش خود را در برندش عینیت بخشیده است. نظر شما درباره این رویکرد چیست؟ آیا لوگو محمل مناسبی برای تجلی این دیدگاه است؟

اینکه لوگو جای مناسبی برای این کار هست یا نه باید گفت در سال‌های گذشته هم بسیاری از شرکت‌ها و یا طراحان به صورت شخصی و برای سرگرمی یا تبلیغات موردی و خاص به سراغ دستکاری نشانه‌ها رفته‌اند. اما به جرأت می‌توان گفت بعد از عمومی شدن تکنولوژی اینترنت، این اولین بار است که همزمان، شرکت‌ها و مؤسسات در کل دنیا، به فکر تغییر هماهنگ نشانه خود افتاده‌اند که کار بسیار نو و جذابی در وادی گرافیک و تبلیغات بود. اصولاً نشانه یک شرکت معتبر، جزو مهم‌ترین و به یادماندنی ترین عناصر بصری برند آن مجموعه است که در ذهن جامعه ثبت شده و باقی می‌ماند بنابراین کوچک‌ترین تغییری در آن باعث حساس شدن ذهن مخاطب خواهد شد و این پیام تصویری به راحتی توسط خود مخاطبان به سرعت باز نشر می‌شود. به همین دلیل است که در شرایط کرونا برندهای بزرگ در تبلیغاتشان بدون اینکه لوگوی اصلی‌شان را نشان دهند، فقط لوگوی تغییریافته را منتشر می‌کنند چون می‌دانند نشانه اصلی در ذهن مخاطبانشان ثبت شده و احتیاجی به دوباره نشان دادن آن نیست.

• به طور کلی آیا در چنین اقداماتی ظرفیت توسعه قابلیت‌های برند وجود دارد؟ آیا در نشان دادن ارزش‌ها، ماهیت و جایگاه برند تأثیر مطلوبی می‌گذارد؟

قطعاً تأثیر این اقدام با توجه به قدرت برندهای مختلف در دنیا متفاوت خواهد بود. طبیعتاً برندهای شناخته شده‌تر با کوچک‌ترین تغییری، حساسیت عمومی را به خود معطوف می‌کنند و حتماً در ذهن بیننده سوال ایجاد خواهند کرد؛ این یعنی ارزش و ماهیت یک برند در افکار عمومی.

البته طرز تفکرهای مختلفی در برخورد با یک برند و تغییر در ظاهر آن وجود دارد. بعضی‌ها هرگونه تغییر در نشانه و یا دستکاری و یا برخورد فانتزی با آن برای تبلیغات را خلاف معیارهای تبلیغات می‌دانند و فکر می‌کنند به شخصیت برند آسیب می‌زند و بعضی دیگر می‌گویند این باعث ماندگاری بیشتر در ذهن می‌شود و البته اینکه در کتابچه هویت سازمانی آن شرکت چه تعریفی برای آن برند شده باشد نیز در این نوع تفکر قطعاً دخیل است.

به نقل از خبرگزاری تسنیم