چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها با محوریت «تجارب عملی در جامعه مدنی» ۲۵ بهمن ۱۳۹۵ به مناسبت روز جهانی سرطان کودک در محک با حضور اعضای هیأت امنا و هیأت مدیره محک، دکتر ایازی قائم مقام وزیر بهداشت؛ مهندس غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران؛ مهندس مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران؛ نمایندگان اتاقهای تهران و ایران؛ گری لوئیس نماینده مقیم سازمان ملل در ایران و ثمین صدیقی نماینده مقیم سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ایران برگزار شد.
این همایش با حمایت مالی – تخصصی اتاقهای بازرگانی ایران و تهران و حمایت علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام شد. تعامل نمایندگانی از دولت، بخش خصوصی و سازمان مردمنهاد محک و بیان تجربیات عملی به منظور پیوند هر چه بیشتر ارزشهای بنگاههای اقتصادی و سازمانهای غیردولتی برای توسعه پایدار شرکتها، مهمترین ویژگی این همایش بود. همچنین متخصصان ملی و بینالمللی در حوزه اقتصاد و مدیریت، نمایندگانی از شرکتهای بینالمللی و مؤسسه محک به تبادل تجربیات خود برای ایجاد فرصتهای جدید اقتصادی در فضای کسب و کار مبتنی بر فرصتهای جدید پرداختند.
تجارب عملی در جامعه مدنی
محک در همایشهای قبلی خود و با حضور متخصصان ملی و بینالمللی ۳ دیدگاه «آکادمیک» مبتنی بر «زنجیره ارزش»، «استاندارد» مبتنی بر «توسعه پایدار» و «شرکتها» مبتنی بر «استراتژی» را مورد بررسی قرار داده بود. بر همین اساس در چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها به عملياتي شدن مسئوليت اجتماعي، راهبردها و سياستها، چالشها، رموز موفقيت، فرهنگسازي، معرفي تجارب عملی و پروژههای پیشنهادی مسئولیت اجتماعی در سطح ملی و بینالمللی پرداخت.
پورفلاح: محک برای عملیاتی شدن مفهوم مسئولیت اجتماعی تلاش میکند
مهندس احمد پورفلاح، دبیر چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها گفت: «رشد جمعیت، ماشینی شدن زندگانی و افزایش گرفتاريهاي آحاد جامعه زمینه تغییر رویکرد سنتی توجه به امر خیر را به رویکرد سیستمی توجه به همنوع فراهم کرده است.»
وی با بیان اینکه با پیچدگیهای به وجود آمده، دولتها دیگر نمیتوانند مسئولیت کلیه دغدغههای جامعه را بر عهده بگیرند افزود: «باید افرادی در قالب تشکلهای مردمی و غیردولتی به مسائلی که دولت متولی آن نیست و یا نمیتواند مسئولیت کامل آن را به بر عهده بگیرد شکل بگیرند.»
رئیس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا با تشریح اینکه مفهوم «مسئولیت اجتماعی شرکتها» از این تغییر شکل گرفته و به طرف تكامل حركت کرده است ادامه داد: « یکی از سرفصلهای فعالیت اتاقهای بازرگانی كه كانون تجميع كارآفرينان و بنگاهداران است فلسفه شكل دادن به مقوله مسئولیت اجتماعی است.»
عضو هیأت امنای محک در بخش دیگری از سخنان خود توجه مؤسسه خیریه محک به مفهوم مسئولیت اجتماعی را مورد بررسی قرار داد و گفت: «مؤسسه خیریه محک که خود از مفهوم ارزشمند نوعدوستی سرچشمه گرفته، و با ماموريتِ حمايت از كودكان مبتلا به سرطان، تلاش ميكند تا خانوادهها با نگرانی کمتر، تنها به درمان کودک خود فکر کنند و کودکان شادمانهتر فرآیند درمان را طی كنند، در ربع قرن فعالیت خود همواره به مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتها توجه داشته است.»
وی با بیان اینکه آوازه محک امروزه مرزهاي ايران را درنورديده و ركوردهاي افتخارآميز و ماندگاري را كسب نموده است ادامه داد: «محک از سال ۱۳۸۸ در اولین برنامه استراتژیک خود پیشگام در شکلدهی سیستماتیک به مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتها در میان مؤسسات مردمنهاد بوده و تلاش کرده است تا با برگزاری همایشهای دوسالانه در این زمینه، بيش از پيش توجه بنگاهها و واحدهای اقتصادی کشور را به مقوله مسئولیت اجتماعی و ترویج همگن آن در جامعه جلب نماید.»
پورفلاح افزود: «محک كه در بيانيه چشم انداز خود بر آن است تا هیچ خانواده¬ای در مسیر درمان فرزند خود تنها نماند و در تمام مسیر درمان همه حمایتهای لازم را بطور یکسان در سراسر ایران دریافت نمايد، ميكوشد تا با نهادینه کردن مفهوم مسئوليت اجتماعي، سایر مؤسسات خیریه و گروههایی که در راستای توجه به مسئولیت اجتماعی پیشقدم میشوند را همراهی نماید و حرکتی سيستماتيك و عملی را به منظور فرهنگسازي مسئولیت اجتماعی برای بنگاهها را شکل دهد.» .»
دبیر چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها در پایان ابراز امیدواری کرد که فعالان اقتصادي با منظور نمودن توجه به مسئوليتهاي اجتماعي در برنامههاي ساليانه زيرمجموعه خود بتوانند زمینه کاهش آلام و رنج این نوباوگان بیگناه و رفع گرفتاریها و مشکلات کمرشکن خانوادهها دردمند آنان را فراهم آورند.
ایازی: محک مسئولیت اجتماعی بنگاههای اقتصادی را به آنها یادآوری میکند
دكتر سيد محمد هادي ايازي، قائم مقام وزير بهداشت در امور مشاركتهاي اجتماعي، سازمانهاي مردمنهاد و خيريههاي حوزه سلامت با قدرداني از مؤسسه خيريه محك براي برگزاري چهارمين همايش مسئوليت اجتماعي شركتها گفت: «در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، رويكردي را به عنوان سلامت جامعه محور با تمرکز بر مشاركت آحاد مردم در حوزه سلامت در پيش گرفتيم. اينكه هر فرد به فكر سلامت خود، خانواده، همسايگان، همشهريان و هموطنانش باشد و بتواند از ظرفيتهاي مختلف به نفع سلامت آحاد جامعه استفاده كند. اگر بتوانيم اين رويكرد را نهادينه كنيم بخش قابل توجهي از مشكلات مديريت نظام سلامت برطرف خواهد شد.»
ايازي در ادامه افزود: «گفته ميشود كه در عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت ۷۵ درصد از موضوعات مربوط نظام سلامت خارج از مديريت اين نظام و حداكثر ۲۵ درصد در اختيار مديريت نظام سلامت است.»
وی با بیان پیامدهای حاصل از مسائلی چون آلودگی هوا، ترافیک، نوع تغذیه و عدمتحرک در سلامت مردم گفت: «آنچه مهم جلوه ميكند، جلب توجه مردم به عنوان شخصيتهاي حقيقي و حقوقي در قالب سازمانها و شركتها به اين موضوعات است.»
قائم مقام وزير بهداشت در امور مشاركتهاي اجتماعي همچنين با اشاره به مسئوليت اجتماعي افراد و سازمانها گفت: «اگر افراد و سازمانها به مسئوليت اجتماعيشان توجه كنند، ميتوانند در ۷۵ درصد از عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت نقش تأثيرگذاري ايفا كنند. به طور مثال در جلسهاي كه وزارت بهداشت با ۲۸ نفر از مديران عامل بانكهاي كشور داشت، مطرح شد كه ۲۷ درصد از خون كشور را در تهران استفاده ميكنيم در حالي كه ۱۷ درصد از شهروندان تهراني موفق به اهداي خون ميشوند از اين رو ۱۰ درصد از كسري اهداي خون از شهرستانها تأمین میشود. اينگونه بود كه ساخت ۵ پايگاه انتقال خون با مشاركت بانكها در راستاي عمل به مسئوليت اجتماعيشان و با معرفي فعاليت اقتصادي آنها آغاز شده است.»
ایازی با بيان اينكه در حوزه سلامت كشور نزديك به ۶۲۰ سازمان مردمنهاد و قريب به ۸۵۰ مؤسسه خيريه در حوزه سلامت داريم گفت: «مردم احساس مسئوليت ميكنند و وظايف خودشان را انجام ميدهند. اما آن چيزي كه به اعتقاد من مهم و هدف غايي اين همايش نيز است، آن است كه محك ميكوشد تا وظايف بنگاههاي اقتصادي مختلف را در چارچوب مسئوليت اجتماعي كه دارند، به آنها يادآور شود.»
قائم مقام وزير بهداشت در امور مشاركتهاي اجتماعي در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به فعالیتهای محک گفت: «مسئوليت اجتماعي هر بنگاه اقتصادي است كه در قبال فعاليتهايش ، اقداماتي در حوزه مسائل اجتماعي نيز انجام دهد. محك جداي از اقدام ارزشمندي كه خودش انجام ميدهد در چهارمين همايش مسئوليت اجتماعي شركتها و در همايشهاي قبلي آن نیز با حضور متوليان عرصههاي مختلف اقتصادي اين مسئوليت را يادآور شد كه آنها در قبال جامعه مسئول هستند.»
ایازی در پایان گفت: «به محك به واسطه اقدام ارزشمند اين سازمان در ترويج مفهوم مسئوليت اجتماعي تبريك ميگويم و اميدوارم روزي برسد كه تمام بنگاههاي اقتصادي و دستگاههاي اجرايي ما متوجه مسئوليت اجتماعيشان شوند و آحاد هموطنانمان در این عرصه مشاركت داشته باشند چرا كه حضور و مشاركت آنها بسياري از مسائل و مشكلات ما در حوزه سلامت و بسياري ديگر از موضوعات اجتماعي چون مسائل زيست محيطي و آسيبهاي اجتماعي برطرف خواهد كرد.»
شافعی: فعالیت محک باید برای فعالان اقتصادی الگو شود
مهندس غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، سخنان خود را در چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها که باحمایت مالی – تخصصی اتاقهای بازرگانی ایران و تهران برگزار شد، با شعری از مرحوم مجتبی کاشانی، یکی از یاوران محک آغاز کرد.
وی با تأکید بر اینکه رمز ماندگاری سازمانها و بنگاههای موفق قدرت و مکنت نیست، عنوان کرد: «باید باور کنیم در هر جا و مکانی، انسان میتواند در زمینه مسئولیت اجتماعی خود نسبت به جامعه فعالیتی انجام دهد.»
وی با بیان اینکه همه انسانها چون الماسهای نتراشیدهای هستند که مدیران و رهبران مسئولیتپذیر جامعه باید باید آنها را قیمتی کنند افزود: «در واقع این هنر انسان است که بتواند با کمک افراد عادی کارهای غیرعادی، برجسته و فوقالعاده را رقم بزند.»
وی ادامه داد: «توجه به مسئولیت اجتماعی، پرورش و توانمندسازی افراد جامعه و رعایت متوازن ۲ بعد فضیلت و منشأ است که سازمانها و بنگاههای اقتصادی را همیشه ماندگار میسازد. زمانی که این بنگاهها در مسیر مسئولیت اجتماعی قدم برمیدارند به سودهای سرشاری میرسند و موفقیت خود را هموار میسازند. دغدغه اصلی این بنگاهها توسعه اندیشه نیکوکاری است آن هم در مسیری که اکنون در آن قدم نهادیم و خدا را شکر ترویج نیز یافته است.»
مهندس شافعی ضمن ادای احترام به جامعه نیکوکاری ایران و همچنین تمام افرادی که در مؤسسه خیریه محک فعالیت دارند عنوان کرد: «فعالیت محک در زمینه مسئولیت اجتماعی باید برای جامعه نیکوکاری بخصوص فعالان اقتصادی الگو شود.»
وی در پایان با بیان اینکه اثرات فعالیتهای فرهنگی محک ناشی از سرمایهگذاری و برنامهریزی این مؤسسه برای فعالیتهای اجتماعی است گفت: «مدیریت مطلوب در این سازمان مردم نهاد، فعالیت نیکوکاری پایدار محک را میسازد که هم نتایج آن قابل تقدیر و هم برای همه ما باعث افتخار است.»
خوانساری: محک الگویی برای ارائه شفاف حسابهای مالی است
چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها با حمایت مالی – تخصصی اتاقهای بازرگانی ایران و تهران برگزار شد. مهندس مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران در سخنرانی خود گفت: «این روزها بحث مسئولیت اجتماعی در شرکتهای بینالمللی مطرح است و انتظار میرود، علاوه بر تولید، مسئولیت اجتماعی را نیز به عنوان شاخصهای فعالیت خود مطرح کنند.»
وی با بیان اینکه بازرگانان ایرانی از قرنها قبل به موضوع مسئولیت اجتماعی توجه داشتند افزود: «در یک دهه گذشته به دلیل رکود اقتصادی توجه به کار خیر و مسئولیت اجتماعی در داخل کشور کاهش یافته است ولی هنوز هم صاحبان صنایع و بازرگانان بسیاری هستند که مسئولیت اجتماعی خود را احساس و در انجام آن مشارکت میکنند.»
رئیس اتاق بازرگانی تهران افزود: «در اتاق بازرگانی تهران نیز سعی کردیم تا جایی که امکان دارد به مسئله مسئولیت اجتماعی بپردازیم. به عنوان نمونه در ماه گذشته اتاق تهران که سالهای قبل مدیریت بیمارستانی را به کمیته امداد واگذار کرده بود، مجددا و با استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی مدیریت این بیمارستان را مدیریت بر عهده گرفت و امیدواریم بتوانیم آن را به یک بیمارستان مجهز ارتقاء دهیم و قسمتی از فعالیت آن را به عنوان مسئولیت اجتماعی اتاق قرار دهیم.»
خوانساری با اشاره به برگزاری همایش ۱۳۳ سالگی اتاق تهران در ماه گذشته و تقدیر از کارآفرینانی که به صنعت کشور خدمت کردهاند، ادامه داد: «یکی از مهمترین شاخصهای انتخاب در این همایش توجه کارآفرینان و فعالان اقتصادی به مبحث مسئولیت اجتماعی بود.»
وی ابراز امیدواری کرد که با بهبود وضعیت اقتصادی کشور شاهد افزایش مشارکتهای بنگاههای اقتصادی باشیم و افزود: «باید قبول کنیم که انتظار حل همه مشکلات توسط دولت انتظار نادرستی است چرا که دولت نیز با مشکلاتی روبروست.»
خوانساری در پایان سخنان خود با بیان آنکه محک در کنار حمایت از کودکان مبتلا به سرطان به شفافیت در حسابهای مالی خود نیز توجه میکند اظهار داشت: «محک همه ساله عملکرد و حسابهای مالی خود را به صورت شفاف منتشر میکند و با این عمل یک ایده و الگو مناسب برای همه کسانی که در کار خیر دستی بر آتش دارند بوجود آورده است تا با انتشار حسابهای مالی خود به شفافیت فعالیت خود و ترغیب به کار خیر در میان مردم بپردازند.»
اتحادیه: محک در پیشبرد شناخت مسئولیت اجتماعی کارآفرینان مبتکر است
منصوره اتحادیه، سخنران چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها با بیان اینکه ابتکار محک در برگزاری همایش به منظور جلب توجه و آگاهی دادن درباره مسئولیت اجتماعی، قدمی در پیشبرد شناخت مسئولیت اجتماعی کارآفرینان است گفت: «مسئولیت اجتماعی شامل ۴ بخش اقتصادی، توانمندی، اصول اخلاقی و کار داوطلبانه و خیریه است.»
مدیر نشر تاریخ افزود: «در ایران پیشینه مسئولیت اجتماعی به سنت وقف میرسد که جز میراث فرهنگی به شمار میآید و تجار در این راستا بسیار فعال بودهاند.»
وی با بیان اینکه وقف از جهاتی بیشباهت به جنبههای امور عامالمنفعه مسئولیت اجتماعی نیست، به بیان توضیحاتی درخصوص مسئله اوقاف تجار و تحولات آن از دوره قاجار تا پایان پهلوی پرداخت. وی گفت: «مؤسسات خیریه به دو صورت «سنتی» که در قالب مقطعی معین و برای کار مشخص و «پایدار» که دارای اساسنامه، برنامه کار، هدف و هیأت امنا هستند فعالیت میکنند.»
اتحادیه با بیان اینکه در دوره قاجار بیشتر موقوفات توسط تجار صورت میگرفت افزود: «بعد از انقلاب مشروطه که تجار در آن نقش مؤثری داشتند امر مدرسهسازی توسط تجار افزایش چشمگیری یافت که با وجود مشکلاتی چون کمبود نقدینگی و رقابت غرب با آنها توانستند به فعالیتهای خیرخواهانه خود ادامه دهند.»
اتحادیه به پیشقدم بودن تجار در سالهای بعد از جنگ جهانی و در بحران اقتصادی بعد از جنگ اشاره و تأکید کرد: «ویژگی ماندگار تجار در این سالها معارفخواهی و کمک به رونق مدارس بود.»
دوره رضاشاه از بسیاری جهات دوره گسست از گذشته بود و تجار به دلیل ایجاد وحدت ملی، امنیت و نوسازی از رضاشاه حمایت کردند. استاد دانشگاه تهران گفت: «در این دوره تجار به بعضی از خواستههای خود مانند تأسیس بانک، راهآهن، جادهسازی، ثبات سیاسی، امنیت و قانون رسیدند.»
اتحادیه افزود: «تجار در این دوره به تدریج از بخش تجارت به سرمایهگذاری و توسعه بخش صنایع روی آوردند که هم دولت و هم روشنفکران آن را تشویق میکردند.»
دوره محمدرضا شاه تحولات سرعت بیشتری گرفت و از آنجا که اکثر شرکتهای بزرگ صنعتی خانوادگی بودند، تداوم آنها در چند نسل نقش مهمی در مدرنسازی اقتصاد کشور ایفا کرد. اتحادیه با بیان اینکه لازمه تحول از تجارت سنتی به یک صنعت پیشرفته تغییر در دیدگاه تجار بود افزود: «اکثر کارآفرینان نسل اول فاقد تحصیلات دانشگاهی بودند ولی فرزندانشان به تحصیل در دانشگاههای اروپا، آمریکا و ایران پرداختند. بعضی از آنها توانستند به شرکتهای خانوادگی بپیوندند. کمکم نیروها آموزش دیده جذب این شرکتها شدند و بعضی از شرکتها به دانشجویان بورس دادند و حتی در کنار کارخانههای خود مراکز آموزش فنی تاسیس کردند.»
نویسنده کتاب «سایهسار مهربانی» تأکید کرد: «هنوز محدودیت و ظرفیت فعالان و نهادها در تاریخ اقتصادی ایران مورد بررسی درست و صحیح قرار نگرفته است. برای مثال شیوههای تبلیغات آنها، بهرهگیری از سرمایهگذاران خارجی، مشارکت آنان با شرکتهای بزرگ، کمبود نیروهای ماهر، مداخلات دولت پهلوی و غیره مطالعه نشده است.»
این تاریخدان در ادامه برخی از کارآفرینان که به امور عامالمنفعه میپردازند را نام برد و گفت: «علیرغم تحولات جدید، سرمایهداران که به لحاظ اقتصادی شیوههای سنتی را کنار گذاشتند، لزوما رابطه خود را با امور خیریه سنتی و اعتقادات مذهبی نبریدند چون خاستگاه تاریخی بسیاری از کارآفرینان و صاحبان صنایع مدرن بازار بود.»
اتحادیه در پایان گفت: «همان طور که در ابتدا گفتم، سنت وقف امروزه همچنان توسط کارآفرینان ادامه دارد و باید قدر این موضوع را دانست. ولی آنچه اهمیت دارد شناخت هر چه بیشتر جنبههای مثبت و عملی مسئولیت اجتماعی است. باید در صاحبان صنایع و شرکتها احساس مسئولیت اجتماعی به وجود آورد و آنها را به انجام این کار تشویق و تقویت کرد چون همانطور که توسط متخصصان مطرح شد، مسئولیت اجتماعی به نفع شرکتها، مردم و محیط زیست است و نباید از آن غافل شد.»
کارلا: محک در جهان الهامبخش شرکتهایی چون نستله است
جوزپه کارلا سخنرانی خود را در چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها با تبریک به محک برای ۲۵ سال فعالیت و حمایت از کودکان مبتلا به سرطان و تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی آنان آغاز کرد. مدیر منطقهای شرکت نستله مقیم در ایران فعالیت محک را گسترده خواند و گفت: «محک نه تنها در ایران، بلکه در جهان و برای شرکتی چون نستله الهامبخش بوده است.»
وی سپس به بیان تاریخچه شرکت نستله پرداخت و افزود: «هنری نستله، داروساز آلمانی ۱۵۰ سال پیش به سوئیس مهاجرت کرد. او در آغاز فعالیت خود با تمام انگیزه، علاقه و پشتکارش برای حل مشکل نوزادی که نمیتوانست از شیر مادرش تغذیه کند تلاش کرد. امروزه حاصل تلاش هنری نستله در همه جهان برای کودکان قابل استفاده است. این محصول که در ایران نیز تولید میشود، سبب شده تا کودکان بسیاری زنده بمانند و زندگی طولانیتری داشته باشند.»
کارلا با تأکید بر هدف نستله که ارتقای کیفیت زندگی است گفت: «در جهان مسائل زیادی درخصوص وضعیت زندگی تغییر کرده اما بسیاری از موارد همچنان پابرجا هستند. به همین دلیل نستله با اقداماتی سعی در مرتفع ساختن این مشکلات و ارتقای کیفیت زندگی کودکان در جهان دارد.»
در ادامه صحبتهای او فیلم کوتاهی در خصوص فعالیتهای نستله در سراسر جهان پخش شد. مدیر منطقهای شرکت نستله مقیم در ایران درباره این فیلم گفت: «برنامههای نستله معطوف به ارتقای زندگی بیش از ۵۰ میلیون کودک در جهان است. با تحقق اهداف این اقدامات، مشکلات ۱۹۹ میلیون نفر در جهان مرتفع میشود و شرایط برای بهبود کیفیت زندگی، معیشت پایدار، ایجاد فرصتهای کاری و آینده بهتر برای افراد فراهم شود.»
وی با بیان اینکه براساس این برنامه امکان دسترسی به آب آشامیدنی سالم برای ۴۴۰ هزار نفر در سرار جهان ایجاد نیز میشود گفت: «با مجموع این فعالیتها هر روز زندگی افراد بیشتری در جهان بهبود پیدا میکند و نستله میتواند به تحقق هدف آیندهای سالمتر برای همه کمک نماید.»
کارلا اهمیت ایجاد ارزش مشترک برای کسب و کار را شرح داد و گفت: «ارزش مشترک برای هر کسب و کار سودآوری ضروری است. کسب و کارها میتوانند با ایجاد ارزش مشترک رشد و توسعه بیایند و در جامعه ارزش آفرین باشند. به همین جهت نستله متعد شده است که نه تنها در استراتژی و شعار که در عمل نیز و در زندگی روزمره افراد تغییری رو به جلو ایجاد نماید. هر روز در نستله همه افراد برای حل دغدغه اجتماع تلاش میکنند.»
با پخش کلیپی دیگر، وی از مجموع فعالیتهای نستله که در یک روز در سراسر جهان انجام میشود یاد کرد؛ برنامه ارتقای کیفیت زندگی کودکان در مالزی، تأمین آب آشامیدنی در هند، تهیه کاکائو در ساحل عاج، طرح نسپرسو در فرانسه، تولید محصولات غنی شده در برزیل و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در آمریکا از برنامههای ایجاد ارزشهای مشترک نستله در کشورهای مختلف است.
مدیر منطقهای شرکت نستله مقیم در ایران، سرمایهگذاری شرکت نستله برای تحقق تعهداتش و استفاده از کارآمدترین نیروهای انسانی، رهبران پاسخگو و مسئول را عاملی به منظور ایجاد ارزشآفرینی در جامعه دانست.
کارلا در بخشی دیگر از سخنرانی خود از برنامه نستله در ایران و در ۵ حوزه تغذیه، توسعه روستایی، آب، انرژی پایدار و انتقال تکنولوژی و دانش یاد کرد و گفت: «در برنامه تغذیه سعی در ارائه دانش و تجربیات تخصصی و علمی است. همچنین که محک در آگاهیرسانی و فرهنگسازی بر روی ارتقای کیفیت زندگی کودکان کوشیده است، نستله میخواهد نتایج تحقیقات تراز اول و علمی جهان را برای توسعه کیفیت زندگی به اشتراک بگذارد. از آنجایی که تغذیه اهمیت بالایی در پیشگیری از بیماریها دارد، نستله با مشارکت وزارت بهداشت در این حوزه و برای تأمین تغذیه نوزادان و کودکان فعالیت میکند. در بحث توسعه روستایی، با همکاری وزارت بهداشت و کشاورزان، ۶ میلیون دلار برای ارتقای کیفیت شیر نوزادان در نظر گرفته شده است. در حوزه آب، نستله با استان قزوین برنامه مشترکی برای کاهش مصرف آب در کارخانجات و کشاورزی دارد. کاهش اتلاف انرژی، توجه بیشتر به حفظ محیط زیست نیز از برنامههای این شرکت است. در طی قراردادی با دانشگاه تهران نیز سعی بر انتقال تکنولوژی و دانش به مردم شده است.»
کارلا در پایان با بیان اینکه نستله متعهد به انجام ۲۱ برنامه در ایران شده است، اعلام کرد که این برنامهها در زمینههای کشاورزی، تغذیه، محیط زیست، آب و شیر عملیاتی خواهد شد.
لوئیس: پس از سومین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها در محک، شاهد افزایش توجه به این مفهوم بودهام
گری لوئیس، نماینده مقیم سازمان ملل متحد (UN) در ایران در ابتدای سخنرانی خود در چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها، از تجربه حضور خود در ایران در ۴ سال گذشته و دومین تجربه حضور در مؤسسه خیریه محک گفت. وی پس از تقدیر از محک برای حمایت از کودکان مبتلا به سرطان در مسیر درمان گفت: «پس از سومین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها، فعالیتهای بزرگی در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتها صورت گرفته و شاهد افزایش توجه به این مفهوم بودهام. در این مدت مراکز دانشگاهی نیز به این مفهوم ورود کرده و در ترویج آن کوشیدهاند.»
وی اهداف هفدهگانه توسعه پایدار سازمان ملل برای جامعه مدنی (SDG) را که تا پایان سال ۲۰۳۰ باید تحقق یابند را برشمرد و گفت: «تاکنون اهداف مختلفی از سوی سازمان ملل متحد برای جامعه معرفی شدهاند اما بنا به دلایلی محقق نشدهاند. اما اهداف توسعه پایدار تعهدی محکم و قوی است که همه باید برای نیل به آن بکوشند.»
لوئیس با بیان اینکه تاکنون ۱۹۸ کشور از جمله ایران به این اهداف پیوستهاند و برای نیل به چشمانداز و تحقق آنها متعهد شدهاند ادامه داد: «کلیه فعالیتهای افراد و سازمانها میتوانند هدفی از اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار سازمان ملل را محقق کنند. کسب و کارها باید برای اهداف توسعه پایدار بکوشند. مطالعات نشان میدهد تقریبا ۹۲ درصد از کسب و کارها درباره اهداف توسعه پایدار اطلاع داشته و ۷۲ درصد علاقمند به فعالیت در این زمینه بودهاند.»
نماینده مقیم سازمان ملل متحد (UN) در ایران در بخشی دیگر از سخنان خود، درخصوص فعالیت محک در حمایت از کودکان مبتلا به سرطان گفت: «این سازمان سومین هدف توسعه پایدار سازمان ملل که «سلامت برای همه» است را پوشش میدهد.»
وی در ادامه افزود: «در گذشته عموما علت مرگ و میر بیماریهای واگیردار بودهاند اما فوت افراد در اثر بیماریهای غیر واگیردار در ایران نیز افزایش یافته است که طبق اهداف سازمان ملل باید تا سال ۲۰۳۰ به میزان یک سوم کاهش یابد. درخصوص بیماریهای غیر واگیردار مسئله سبک زندگی و رفاه بسیار حائز اهمیت است که روش، سبک و رفتار زندگی افراد تا سال ۲۰۳۰ باید در تطابق با اهداف توسعه پایدار قرار گیرد.»
لوئیس در ادامه جایگزین کردن انرژیهای خورشیدی به جای سوختهای فسیلی را مورد بررسی قرار داد و سخنانش را با مطرح کردن اقدامات Global compact از ۱۰ سال پیش برای جامعه مدنی در سازمان ملل، ادامه داد و گفت: «تاکنون ۱۲ هزار شرکت به برنامه جهانی Global compact پیوستهاند که تنها ۶ سازمان از ایران عضو آن هستند که خوشبختانه محک یکی از آنها است.»
به اعتقاد وی، زمان ایجاد تحول و پیوستن کسب و کارها و ارتباط با جریان Global compact رسیده است. لوئیس همچنین سرمایهگذاری کسب و کارها برای تحقق اهداف توسعه را صرفا اخلاقی ندانست و برای خود آنها نیز سودآور دانست. وی گفت: «محیط زیست، سلامت، اقتصاد مقاومتی و کنترل مواد مخدر محورهای برنامه سازمان ملل در ایران است که مطابق با برنامه توسعه ششم هم میباشد. لازم است بدانید که این اقدامات بخشی از اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار سازمان ملل را پوشش میدهد که برای تحقق آن باید نهایت تلاش را به کار برد.
گری لوئیس اقدام بیمه دانا از ۲ سال گذشته در مسیر حفظ یوز ایرانی و مشارکت شرکت دامداران در برنامه کودکان با سازمان ملل را نمونهای از اقدامات بخش خصوصی ایران برای مشارکت در تحقق این اهداف نام برد.
نماینده مقیم سازمان ملل متحد (UN) در ایران در پایان گفت: «با مشارکت و سرمایهگذاری پایدار شرکتها در این اهداف، آیندهای روشنتر خواهیم داشت و امیدوارم تا سال ۲۰۳۰ همه جهان به این اهداف دست یابند.»
صدیقی: به محک به خاطر دستاوردهای بینظیرش در حمایت از کودکان مبتلا به سرطان تبریک میگویم
دكتر ثمين صديقي، نماينده مقيم سازمان بهداشت جهاني (WHO) در ايران درباره موضوع «نگاه کلان به مبحث مسئولیت اجتماعی و سلامت» به ايراد سخنراني پرداخت و گفت: «باعث افتخار است كه به عنوان نماينده سازمان بهداشت جهاني در اين همايش حضور دارم. كمتر از يك سال است كه در ايران اقامت دارم و در این مدت از نزديك با محك آشنا شدهام و به اين سازمان به خاطر دستاوردهاي بينظيرش در حمايت از كودكان مبتلا به سرطان تبريك ميگويم.»
وي درخصوص مسئوليت اجتماعي شركتها گفت: «عمل به مسئوليت اجتماعي انگيزه سازمانها و شركتها براي كسب اعتبار و برخورداري از يك نوع مزيت رقابتي در برابر ساير بنگاهها و فعالان اقتصادي جامعه است. محك نيز به عنوان يك سازمان مردمنهاد فعاليتهاي فوقالعادهاي در زمينه ترويج مفهوم مسئوليت اجتماعي در ايران داشته است و شركتها را نسبت به اين وظيفه اجتماعيشان آگاه کرده است.»
صديقي با بيان اينكه مسئوليت بنگاههاي اقتصادي در توجه آنها به دغدغههاي مشتريان و تلاش براي برطرف كردن مسائل ذينفعانشان از طريق فعاليتهاي اقتصادي است، تأكيد كرد: «در بسيار از كشورهاي در حال توسعه، دولتها در فراهم آوردن خدمات درماني ضروري و كيفيت زندگي مناسب و قابل قبول موفق عمل نكردهاند.»
وي در ادامه به نقش شركتهاي دارويي در عمل به مسئوليت اجتماعي در دهههاي گذشته اشاره كرد و افزود: «اين شركتها از طريق بازاريابي اجتماعي در حوزه سلامت موجب افزايش آگاهي، تحقيقات و توسعه شدهاند. خوشنامي و اعتبار، ايجاد مزيت رقابتي، اثربخشي در حوزه سلامت و فعاليتهاي انساندوستانه از جمله تأثيراتي است كه پيادهسازي پروژههاي مسئوليت اجتماعي براي كسب و كارها فراهم ميكنند.»
صديقي در پايان گفت: «افزايش اطلاعرساني، همافزايي و مشاركت دولت و بنگاههاي خصوصي براي سودآوري به ذينفعان، سياستگذاري و تلاش براي تحقق اهداف بشردوستانه و ايجاد بستري براي همگرايي فعاليتهاي بخش اقتصادي و سازمانهاي مردمنهاد از جمله راهكارهايي توسعه مسئوليت اجتماعي در بعد عملي در جامعه مدني هستند.»
والیلا: محک برنده نشان زرین انجمن بینالمللی مدیریت پروژه است
ویکو والیلا، عضو سابق هیأت مدیره انجمن بینالمللی مدیریت پروژه (IPMA)، سخنان خود را با اشاره به کسب نشان زرین IPMA توسط مؤسسه خیریه محک در سال ۲۰۱۵ آغاز کرد. وی محورهای سخنرانی خود را «محیطزیست و مسئولیت اجتماعی» برشمرد و گفت: «محیطزیست آلوده، محیطزیست بیماریزا و کشنده است. آلودگی هوا سبب بیماریهای مختلف و سرطانهایی چون ریه میشود. دولتها باید برای استفاده از انرژیهای جایگزین و پایدار بکوشند. در حال حاضر منابع انرژی پرکاربرد جهان علاوه بر اینکه هزینه بالا، آلاینده نیز هستند. به همین جهت اولویت محیط زیست، حذف آلایندهها و کاهش آلودگی هوا است.»
وی افزود: «باید ریسکها و مخاطرات ناشی از آلودگی هوا و مسائلی مانند گرمایش زمین، آلایندههای شیمیایی مرتفع شوند. همچنین فناوریهای پاک تا سال ۲۰۲۰ توسعه یافته و انرژی خورشیدی جایگزین انرژیهای حاصل از گاز، ذغال سنگ و فسیلی شود.»
مشاور ارشد حوزه مدیریت ریسک بینالمللی با بیان اینکه استفاده از انرژی خورشیدی در ۶۰ کشور با درآمد پایین، ارزانترین منبع انرژی است ادامه داد: «افزایش سودآوری انرژیهای خورشیدی از پراهمیتترین مسائل مسئولیت اجتماعی به حساب میآید. انجمن جهانی مدیریت پروژهها، با نقش رهبری خود در جهان بر استفاده از انرژیهای پاک تلاش میکند و در برابر مخالفان استفاده از انرژیهای جایگزین میایستد.»
والیلا در ادامه به معرفی مدل «چرخه اقتصادی» فنلاند پرداخت و عنوان کرد این مدل که ارزش افزوده زیادی در سال تولید میکند، برای دولت و بخش خصوصی تدوین شده و افزایش انرژیهای پاک، کاهش استفاده از منابع آلاینده و ایجاد رفاه پایدار را به همراه دارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، انجمن رهبری آب و هوای فنلاند (CLC) را معرفی کرد. والیلا که خود از بنیانگذاران این انجمن است در خصوص فعالیت این انجمن گفت: «بزرگترین و مهمترین نهاد های کسب و کار در فنلاند عضو این انجمن هستند و تلاش میکنند تا پاسخی برای تهدیدات و مخاطرات ناشی از تغییرات جوی در جهان ارائه کنند. این شرکتها بر اموری چون استفاده از منابع گاز زیستی به جای واردات گاز، کاهش آلایندهها و جایگزین کردن سوخت پاک سرمایهگذاری کرده است.»
وی با بیان اینکه هنرمندان و ورزشکاران نیز به این جریان پیوستهاند گفت: «تمرکز اصلی این انجمن کاهش ردپای CO2 و آلایندهها، استفاده از انرژی خورشیدی، تغذیه سالم است که با ارتقای سبک سالم زندگی ارتباط دارد.»
والیلا در پایان گفت: «حذف رد پای کربن توسط سازمان ملل نیز به رسمیت شناخته شده است.»
قناتآبادی: ايجاد مرکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز محك پیروی از یک مدل استراتژيك است
دکتر فیروزه قناتآبادی با بیان اینکه در سه دهه گذشته ۲ مقوله پایداری و مسئولیت اجتماعی اهمیت بسیاری در بنگاههای اقتصادی پیدا کرده است گفت: «با نگاه به سير تاريخي اين ۲ مفهوم درمییابیم که هر دو همگام در یک مسیر با یکدیگر حرکت کردهاند.»
وی افزود: «ایجاد ارزش مشترک بین بنگاهها و جامعه از ضروریات توجه به موضوع مسئولیت اجتماعی است. بنگاهها و جامعه باید به یک ارزش مشترک برسند و رابطه متقابل بین آنها برقرار شود.»
وی اشاره کرد، پروفسور بارنر در سير تحول تاريخي به دو مفهوم پايداري و مسئولیت اجتماعی شرکتها توجه کرده است. قناتآبادی در این خصوص گفت: «معقوله مسئولیت اجتماعی شرکتها پس از جنگ جهانی دوم و اولين بار در سطح اكادميک توسط دانشگاه هاروارد مطرح شد و حفظ منافع بنگاههای اقتصادی با منافع سیستم سرمایهداری که در تضاد با شوروی بود مدنظر قرار گرفت.»
وی با بیان اینکه در دهه ۵۰ مسئولیت اجتماعی ماهیت اختیاری داشت و ضرورتی برای پایداری آن مطرح نبود گفت: «گسترش مفهوم مسئولیت اجتماعی از سمت طرفداران اقتصاد آزاد با مخالفت همراه بود و تناقضی درخصوص سودآوری و عمل به مسئولیت اجتماعی شکل گرفت.»
پس از جنگ ویتنام و در دهههای ۶۰ و ۷۰ نهضتهای اجتماعی حقوق زنان و مسائل زیست محیطی مطرح و عنوان شد که بنگاههای اقتصادی باید نسبت به جامعه پاسخگو باشند و علاوه بر سودآوری به مسئولیت اجتماعی خود نیز توجه کنند: «در دهه ۹۰ و شکلگیری مسائل طبیعی مثل چرنوبیل زمینه توجه دوباره به مسئله مسئولیت اجتماعی را فراهم کرد و کارول مارکس در مدل اجتماعی خود علاوه بر مسئولیت اقتصادی و قانونی بر مسئولیت اخلاقی و بشردوستی نیز تأکید کرد.»
عضو هیأت علمی سازمان مدیریت صنعتی با بیان اینکه دهه آخر قرن ۲۰ و اوایل قرن ۲۱ مسئله سقوط بازار مالی در آمریکا، بنگاهها، جامعه و ذینفعان را بار دیگر با مسئولیت اجتماعی مواجه کرد، ادامه داد: «در دهه دوم هزاره سوم ارائه مدل جامع براي تفكيك و شناسايي مسئوليتهاي اجتماعی بنگاهها از اولويت زيادي برخوردار است.»
قناتآبادی گفت: «مفهوم بشردوستي در مباحث مديريتي و بنگاهي مطرح شده است و به قول پورتر بشردوستي در راستاي اهداف استراتژيك و غيراستراتژيك بنگاهها قرار گرفته است که علاوه بر منافع بنگاهها، منافع ذیربطان را نیز مدنظر قرار میدهد.»
مترجم کتاب «بازاریابی مبتنی بر ارزش» گفت: «خوب است مشخص كنيم همراه با فعاليتهاي تخصصي سازمان و شركت خود در كداميك از انواع بشردوستي (استراتژيك يا غير استراتژيك) طرحریزی کردهایم. بنگاهها باید یک تصویر برای قرار گرفتن در جایگاهی مشخص بسازند.»
پنج پارادوكس «انگيزه، عمل- بيعملي، تبليغات، ذينغعان، تأمين مالي» در اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکتها مورد توجه قرار میگیرد. قناتآبادی پس از بیان توضیحاتی درخصوص این پارادوکسها گفت: «پورتر و كرامر حل اين پارادوكسها را فعاليتهاي بشردوستانه استراتژيك و تعريفشده در بستر رقابتي ميدانند.»
وی تأکید کرد: «مسئولیت اجتماعی میتواند به ارتقاي منابع بنگاهها منجر شود و سبب شود تا با بالا بردن سطح كيفيت بنگاهها، سطح تقاضا از آنها در جامعه نیز افزایش یابد. به عبارتی با افزایش ارزش مالکیت معنوی یک بنگاه، ارزش مالی آن نیز افزایش مییابد.»
قناتآبادی در پایان تأکید کرد: «اصل بر این فرض است که مسئولیت بشردوستانه بخشی از مسئولیت اقتصادی بنگاهها است و بنگاهها باید نسبت به آن پاسخگو باشند.»
گریلیش: دیدن کودکان محک گسترش فعالیتهایمان را به ما میآموزد
هوبرت گريليش، بنيانگذار شركت GWORKS در چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها به مسأله «قوانین جدید در کارآفرینی اجتماعی» پرداخت و گفت كه در حوزه مسئوليت اجتماعي نيازمند چشمانداز و ايدههاي جديد هستيم.
مدير سابق ارتباطات برندينگ در شركت Diageo Brands با اشاره به بازديد خود از محك گفت: «دیدن کودکانی که با وجود بیماری خوشحال هستند به ما میآموزد که تا چه اندازه ميتوانيم فعاليتهايمان را گسترش دهیم و انجام بسياري از كارها را به شكل سادهتري پيش ببريم.در اين زمان است كه با خود ميگوييم چه كاري ميتوانيم براي ساختن جهاني بهتر بويژه براي كودكان انجام دهيم.»
گريليش در ادامه با اشاره به اينكه در طول ۲۰ سال گذشته به كشورهاي مختلفي سفر كرده است، درباره علل موفقيت پروژههاي مسئوليت اجتماعي شركتها گفت: «در طول ۲ دهه گذشته و در جريان فعاليت حرفهايام با شركتهاي مختلف به اين نتيجه رسيدم كه هيچ چيز به اندازه عمل به مسئوليت اجتماعي توانايي تأثيرگذاري بر روي فعاليتهاي يك بنگاه اقتصادي و يا شركت را ندارد. مسئوليت اجتماعي زمانی موفق عمل کرده است که موجب اثرگذاري و نتیجه مثبت در جامعه شده باشد.»
مدير سابق امور مشتريان در شركت Tom Tom با تأکید بر لزوم شفافیت در فعالیت بنگاههای اقتصادی افزود: «پيروي از اصل شفافيت و عمل به آن موجب جلب اعتماد و اعتباربخشي در بنگاههای اقتصادی ميشود و اين امر علت موفقیت پروژههای مسئولیت اجتماعی شرکتها است.»
به گفته گریلیش تلاش براي تبديل انگيزه اقدامات نيكوكارانه به عملیاتی شدن مسئوليت اجتماعي، نتيجهاي است كه از به اشتراكگذاري دانش، تخصص و همافزایی سازمانهای مردم نهاد و بنگاههای اقتصادی به دست ميآيد.
ایجاد مرکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز در محک
در این همایش مؤسسه خیریه محک اولین پروژه مسئولیت اجتماعی با موضوع ایجاد و توسعه مرکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز را به عنوان پروژه مشترک با بنگاههای اقتصادی معرفی نمود. گروه «بهمن» همزمان با تغییر ساختار مدیریتی، ۱۰۰ درصد مالکیت آن به بخش خصوصی که نمونه موفقی از خصوصیسازی بوده است، و ورود به دوره جدید فعالیتش اقدام به این همکاری با محک کرده است. در این تفاهمنامه که با گروه «بهمن» منعقد شده است، این شرکت هزینه ۵ هزار آزمایش HLA Typing مربوط به اهداکنندگان نمونه برای ایجاد اولین مرکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز را از طریق اختصاص مبلغی ثابت از محل فروش خودروهای آن تأمین میکند. این پروژه که نتیجه پیوند اهداف یک سازمان مردمنهاد با بخش خصوصی است، با هدف تأمین سلولهای بنیادی خونساز برای بیماران نیازمند به پیوند بخصوص کودکان مبتلا به سرطان آغاز گردید.
این پروژه مسئولیت اجتماعی دستیابی به یکی از بزرگترین مراکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز در ایران را هدف گرفته است و امیدوار است با دستیابی به اهداف پروژه در پایان سال ۱۳۹۶، فاز دوم را با هدف اتصال به بانکهای بینالمللی آغاز نماید.
در چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها، دكتر وحيد فلاح آزاد، رئیس آزمايشگاه بيمارستان محك و صبا كامكار، مدير روابط عمومي و امور بينالملل مؤسسه خيريه محك به معرفی پروژه همکاری مشترک با گروه «بهمن» موتور برای ایجاد مرکز اهداکنندگان سلولهای بنیادی خونساز محک پرداختند و این پروژه را یکی از اولین نمونههای پروژههای چندعملکردی در سازمان محک مطرح کردند که در آن متخصصان حوزههای مختلف از نزدیک با یکدیگر همکاری میکنند. با اتکا به این ظرفیت بزرگ سازمانی و با همراهی جامعه ایران پیشبینی میشود که این مرکز تا پایان سال ۱۴۰۰ به یکی از بزرگترین مراکز اهداء سلولهای بنیادی خونساز در منطقه تبدیل شود.
طالبیان: ارتباط دانشگاه صنعتی شریف را با محک افزایش میدهیم
مدیرعامل محک ضمن قدردانی از حامیان مالی، علمی و سخنرانان ملی و بینالمللی و همچنین قدردانی ویژه از دبیر همایش که در ۴ دوره گذشته در این زمینه قبول مسئولیت کردند، مهمترین تفاوت چهارمین همایش را با دورههای قبل، که مبنای برنامهریزی کنفرانس آتی قرار خواهد گرفت، همکاری مراکز دانشگاهی معتبر با این همایش دانست.
دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف حامی علمی چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی شرکتها در محک بود. در همین راستا دکتر مسعود طالبیان، معاون پژوهشی و همكاريهاي بين المللي دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف با تأکید بر اینکه باید ارتباط دو طرفه میان دانشگاهها و سازمانهای مردم نهاد به منظور عملیاتی شدن مسئولیت اجتماعی شکل بگیرد گفت: «دانشگاهها بنا بر ماهیت وجودی خود با مسائل تئوری سر و کار دارند كه ممکن است گاه از واقعیت جامعه دور باشد. اما با توجه به تعهدی که از لحاظ عاطفی در افراد فعال در سازمانهای مردمنهاد وجود دارد، این افراد به طور دائم با واقعیت جامعه در تماس اند. این سازمانها دانش ضمنی در مباحث تئوری دارند. بنابراین دانشگاهها برای توجه بیشتر به واقعیت جامعه و سازمانهای مردمنهاد برای پیشبرد اهداف خود به یکدیگر نیازمندند.»
وی تصریح کرد: «با توجه به دعوت از محک در چهاردهمین دوره کنفرانس بینالمللی مدیریت که امسال برگزار شد تصمیم داریم ارتباط دانشگاه صنعتی شریف را با این مؤسسه خیریه افزایش دهیم چرا که محک نشان داده که سازمانی مردم نهاد با عملکرد حرفهای است.»
همایش پنجم و بهرهمندی از پشتیبانی علمی دانشگاهها
در پایان، بیانیه چهارمین همایش بینالمللی مسئولیت اجتماعی شرکتها قرائت شد. براساس این بیانیه، همایش پنجم در بهمن ماه ۱۳۹۷ با محوریت تبیین مدلهای علمی طراحی و پیادهسازی پروژههای مسئولیت اجتماعی برگزار خواهد شد.