افتتاح اولین بخش درد سرطان کودکان در خاورمیانه، در بیمارستان محک

اولین بخش درد و مراقبت‌های تسکینی سرطان کودکان در ایران و خاورمیانه ۷ آذرماه ۱۳۹۴ در بیمارستان فوق تخصصی محک افتتاح شد.

در این مراسم که با حضور جمعی از کودکان مبتلا به سرطان و خانواده‌های آنها، اصحاب رسانه، مسئولان و فعالان حوزه سلامت، اعضای هیأت امنا و مدیره محک، پزشکان و متخصصان و جمعی از نیکوکاران برگزار شد، بخش درد به دست یکی از فرزندان محک که از اولین بیماران بستری در این بخش است افتتاح شد.

این بخش به عنوان بخشي از دپارتمان درد در بيمارستان محك به ارايه كليه مراقبت‌هاي تسكيني و حمايتي مورد نياز كودك از بدو پذيرش تا مراحل پاياني درمان مي‌پردازد. دپارتمان تخصصي درد شامل مركز تشخيصي، تحقيقاتي و درماني است كه در كشور و منطقه منحصر به فرد بوده و با همت نيكوكاران اين سرزمين به پيشرفته‌ترين فناوري‌هاي روز دنيا در زمينه دردهاي سرطاني مجهز شده است.

دکتر آراسب احمدیان مدیر عامل مؤسسه خیریه محک در نشست خبری ضمن خیر مقدم به یاوران رسانه‌ای کودکان مبتلا به سرطان گزارشی اجمالی از عملکرد مؤسسه خیریه محک را عنوان کرد و گفت: « محک در آستانه ورود به بیست و پنجمین سال فعالیت خود قرار دارد و پس از ربع قرن تجربه،‌ این باور در محک ایجاد شده که با تکیه بر مشارکت مردم و پاسداشت اعتماد آنان می‌توان برای پیشبرد اهدف این مؤسسه که همانا حمایت همه جانبه از کودکان مبتلا به سرطان و خانواده‌های آنهاست گام برداشت.»

 احمدیان با اشاره به روش‌های مرسوم در اداره بیمارستان‌های خیریه گفت: «اداره بیمارستان از ساخت و تجهیز آن پیچید‌ه‌تر است. در کشور ما عموماً وقتی بیمارستانی به دست نیکوکاران ساخته و تجهیز می‌گردد، اداره آن به وزارت بهداشت سپرده می‌شود. اما اکنون در محک شاهد آن هستیم که مشارکت‌های مردمی سبب ایجاد و تجهیز بیمارستانی فوق تخصصی شده که علاوه بر آن که با مشارکت‌های مردمی ساخته شده، با همین مشارکت‌ها نیز اداره می‌شود. این امر سبب ایجاد ظرفیت‌های جدیدی در حوزه سلامت در کشور شده است. منابع مالی مؤسسه خیریه محک تنها با اتکا به مشارکت‌های مردمی تأمین می‌شود. این دستاورد زمانی امکان‌پذیر می‌شود که نیکوکاران به طور شفاف شاهد ارائه خدمات به واسطه کمک‌های مالی خود باشند. محک با برقراری بازدیدهای روزانه از فعالیت‌های خیریه و بیمارستان و همچنین ارائه ریز صورت‌های مالی و گزارش بازرس بر روی وبسایت رسمی مؤسسه این امکان را ایجاد می‌کند تا هزینه و عواید سازمان به طور کامل به اطلاع نیکوکاران برسد. رفتار شفاف و پاسخگو نیز عاملی است که اعتماد مردم را نسبت به محک بالا می‌برد و اکنون شاهد این هستیم که در کشور عزیزمان بیمارستانی خیریه پس از ایجاد و تجهیز با مشارکت‌های مردمی توسط همین کمک‌ها اداره می‌شود.»

دکتر عظیم مهرور رئیس بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودک محک، در خصوص روند رشد بیمارستان محک در طی سال‌های فعالیت گفت: «سال ۱۳۸۶ که بیمارستان با یک بخش شیمی درمانی سرپایی آغاز به کار کرد اما اکنون بیمارستان محک دارای ۳ بخش فوق تخصصی آنکولوژی کودک، بخش پیوند سلول‌های بنیادی، رادیوتراپی، دو فوق تخصصیICU ، آزمایشگاه ژنتیک، آزمایشگاه پاتولوژی، بخش‌های پاراکلینیکی و کلینیکی است که با تمام ظرفیت خدمات فوق تخصصی را کودکان مبتلا به سرطان ارائه می‌کنند.

یکی از اهداف بنیانگذاران محک و همچنین زنده یاد پروفسور پروانه وثوق همواره این بوده است که کودکان مبتلا به سرطان درد و رنج کمتری را در دوران درمان تحمل کنند. از چند سال پیش با اتفاق نظر هیأت امنا و مدیره و پزشکان متخصص طرح افتتاح بخش درد و مراقبت‌های تسکینی در بیمارستان محک  مطرح شد. اکنون می‌توانیم باز هم با توان بیشتری بگوییم که محک در تمامی لحظات همراه کودکان مبتلا به سرطان خواهد بود و آنها را تنها نخواهد گذاشت.»

دكتر فريد ابوالحسن قره‌داغي رئيس دپارتمان درد بیمارستان محك، سخنان خود را با قدرداني از حمايت ياوران آغاز كرد. وي تأسيس اين بخش را پاسخي به اعتماد و اطمينان مردم كه حاميان اصلي محك هستند، دانست و گفت: «با پشتوانه این اعتماد، ارتقاي روز افزون خدمات ارائه شده به كودكان مبتلا به سرطان و خانواده آنها را وظيفه خود مي‌دانيم. به همين جهت در محك به تدوين برنامه راه‌اندازي دپارتمان درد پرداختيم. هرچند در برخي بيمارستان‌ها در کشور مراكز طب تسكيني و درد وجود دارد، اما اين بخش به عنوان بخش تخصصي درد سرطان كودكان براي اولين بار در خاورميانه، در بيمارستان محك افتتاح مي‌شود.»

دردهاي سرطاني يكي از عمده¬ترين مشکلاتی است كه بیماران با آن روبرو هستند و بر اساس آمارهای جهانی بین ۳۵ تا ۵۵% از بیماران در مراحل اولیه و تا ۹۶% در مراحل انتهایی بیماری دردهای متوسط تا شدیدی را تجربه می¬کنند. کودک مبتلا به سرطان با مشکلاتی همچون اضطراب، افسردگي، خستگي، تهوع، استفراغ، رنج عمومي و دردهاي خاص ناشي از يك توده بدخيم مواجه است. بيمار مبتلا به سرطان نه تنها دچار درد عمومي و يا منطقه¬اي ناشي از تهاجم تومور به بافت‌هاي مختلف مي‌باشد، بلكه اكثر روش‌هاي درماني و تشخیصی مانند شيمي درماني، راديوتراپي، نمونه‌گیری‌ها و دارو درماني سرطان كه اجتناب ناپذير مي‌باشند نيز مي‌توانند براي بيمار درد ايجاد كنند.

قره‌داغي در ادامه به سوابق برگزاري كنگره‌هاي تخصصي درد در بيمارستان محك به عنوان اولين مركز درماني كه كنگره مديریت درد در سرطان كودكان محك را برگزار كرده است، اشاره کرد و گفت: «در بهمن ماه سال جاري نيز اولين كنگره بين‌المللي و چهارمين كنگره ملي مديريت درد در محك برگزار خواهد شد که مشتاق حضور تمامی صاحبنظران برای مشارکت در این رویداد علمی هستیم.»

بيمار مبتلا به سرطان دچار چند الگوي دردی شامل درد نوروپاتيك (ناشي از آسيب رشته هاي عصبي به طريق شيميايي، مكانيكي و حرارتي) دردهاي نوسي سپتيو (ناشي از تحريك اعصاب و اندام به دليل مواد ترشح شده آسيب رسان) دردهاي احشايي (ناشی از درگيري دستگاه عصبي سمپاتيك و بافت هاي داخلي بدن) دردهاي سوماتيك (ناشي از آسيب موضعي يك اندام) و دردهاي استخواني (ناشی از تهاجم تومور يا شيمي درماني يا تخريب خونسازي مغز استخوان) است.

كنترل دردهاي حاد و دردهاي مزمن بيمار مبتلا به سرطان به ویژه کودکان، نياز به برخورد اصولي و علمي دارد كه همكاري نزديك پزشك متخصص درد و نزديكان بيمار و خود بيمار را مي‌طلبد.

بخش درد بيمارستان محك مجهز به اتاق عمل، اتاق مخصوص سونوگرافي، تکنولوژی‌های نوین لیزر درمانی کم توان و پرتوان، اوزون تراپی، اقدامات كنترل دردهاي حاد و مزمن با استفاده از تحريك الكتريكي اعصاب از طريق پوست (TENS) بلوك‌هاي عصبي محيطي و مركزي، اپيدوروسكوپي (تشخيص و درمان چسبندگي‌هاي فضاي اپيدورال به دنبال جراحي ستون فقرات يا تهاجم تومور) كارگزاري پمپ‌هاي بي دردسازي داخل نخاعي و فضاي اپيدورال و همچنين بوتاكس درماني (تزريق بوتاكس جهت سردردهاي سركش، دردهاي عضلاني و اسپاسم) فوتودايناميك تراپي، تكنيك دارويي و تهاجمي، نوردرماني، رايحه درماني و موزيك درماني می‌باشد.

سعيده قدس بنيانگذار مؤسسه خيريه محك نقش نهاد‌هاي مدني و مسئوليت‌پذيري آنها در رابطه با مشکلات جامعه را انكارناپذير دانست. وي ابراز اميدواري كرد كه با افتتاح بخش درد و كوشش متخصصان در زير سقف محك بتوانيم آرامي براي دردهاي بي امان كودكان مبتلا به سرطان و خانواده‌هاي آنان باشيم.

قدس عنوان کرد که دغدغه محک در کنار حمایت از درمان کودکان مبتلا به سرطان رسیدگی به مشكلات خانواده آنان چه در زمینه مالی و چه روحی است. وی گفت: «عمدتاً در بیمارستان‌ها از پذیرش بیمارانی که امید اندکی به بهبودی آن‌ها وجود دارد سرباز می‌زنند اما در محک به علت اهمیت حفظ کیفیت زندگی و احترام به کرامت انسانی خدمات درمانی و حمایتی در تمام مراحل درمان که گاهی بسیار سخت و طاقت فرساست به کودک بیمار و خانواده او ارئه می‌شود.»

قدس با قدرداني از نيت خير مردمان نيك انديشمان در حمايت از محك و تلاش پزشکان و کادر درمانی و حمايتي مؤسسه ابراز اميدواري كرد كه محك بتواند در همه مراحل درمان و همچنین در ارائه خدمات و درمان‌هاي تسكيني در کنار کودکان مبتلا به سرطان و خانواده آنان باشد.

تأسیس بخش درد و مراقبت‌های تسکینی در بیمارستان محک گامی در جهت ارتقای کیفیت زندگی کودکان مبتلا به سرطان است.  مدیریت و درمان درد برای کاهش رنج و تنش بیماران، امروزه جایگاه ویژه‌ای نزد پزشکان پیدا کرده است. محک نه تنها به درمان و حمایت کودکان مبتلا به سرطان می‌اندیشد، بلکه کیفیت زندگی آنها در طول درمان نیز از دغدغه‌های همیشگی این مؤسسه بوده و تأسیس این بخش در بیمارستان محک گامی در جهت ارائه خدمات تخصصی به کودکانی است که می‌بایست در حین درمان سرطان کودک بودن را از یاد نبرند و از کیفیت زندگی بالاتری مطابق با استانداردهای جهانی بهره‌مند شوند.

محک در راستای تلاش برای ارائه بهترین خدمات درمانی و حمایتی با ایجاد بخش درد در بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک، قدمی دیگر برای ارتقای سطح کیفی خدمات در کنار سایر بخش‌های تخصصی کلینیکی و پاراکلینیکی برداشته است.

به امید آنکه با تداوم مشارکت همراهانمان، روز به روز در مسیر ارتقای خدمات حمایتی و درمانی به کودکان مبتلا به سرطان گام برداشته و در چهارچوبِ منشور حقوق بیمار مأموریت محک را با بالاترین کیفیت تحقق بخشیم تا هیچ کودک مبتلا به سرطانی از فقر و ناتوانی در پرداخت هزینه درمان و عدم اطلاع از خدمات محک فوت نکند.