سفر مجازي ترالي کتاب محک به همه ايران در شرايط کرونا
- ۲۵ اسفند ۹۹
- 1639 بازدید
- 0 دیدگاه
پيش از شيوع کرونا هر ماه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ كتاب به کودکان تحت درمان در بيمارستان محک و ساير بيمارستانهاي دولتي و دانشگاهي داراي بخش خون و آنکولوژي کودکان تهران که در آنها ترالي کتاب فعال بود، اهدا ميشد. کتابهايي متناسب با گروههاي سني و علايق کودکان که با نگاهي ويژه به ادبيات و فرهنگ قوميتهاي مختلف در ترالي (ميز چرخدار) مخصوص کتاب محک قرار ميگرفتند. با شيوع گسترده ويروس کرونا، فعاليت ترالي و داوطلب در زمينه حضور در بخشهاي بستري متوقف شد و اهداي کتاب به کودکان تنها در بيمارستان محک، آن هم توسط روانشناسان، انجام ميشود. اما در اين شرايط تلاش شد راهکارهاي جايگزيني اتخاذ شود که خوشبختانه اين راهکارها منجر شده که خدمات محک در حوزه کتاب و کتابخواني نه تنها محدود نشود، بلکه امکان ارائه آن به فرزندانمان از ديگر استانها نيز فراهم شود. بر همين اساس با همراهي داوطلبان فايلهاي صوتي قصهخواني توليد و براي فرزندان محک ارسال ميشود.
ويژگي داوطلبان قصهخواني محک را بيشتر بشناسيد
داوطلبان قصهخواني ميبايست کتابها و ادبيات کودک و نوجوان را بشناسند و بتوانند از ارتباط و تخصصشان در راستاي پيشبرد اهداف محک استفاده کنند چرا که آنها نه تنها در بخش خواندن قصه بلکه در نوع چيدمان، دستهبندي، ترغيب کودکان و ايجاد کنجکاوي در آنها نسبت به موضوعات نقش مؤثري دارند. به گفته ليلا جعفري، مسئول بخش روانشناسي محک آموزشهاي لازم براي اين کار توسط «مصطفي رحماندوست»، شاعر، نويسنده و مترجم کتابهاي کودک و نوجوان، در قالب يک کارگاه سه روزه، به داوطلبان ارائه شد. علاقهمندان به قصهخواني در اين کارگاه آموختند چطور با کودک مبتلا به سرطان ارتباط برقرار کرده و توجه او را به قصه جلب کنند
کدام کتابها براي کودکان مبتلا به سرطان انتخاب ميشوند؟
از آنجايي که نوع قصهها به روانشناسان محک در ايجاد زمينههاي مرتبط با کيفيت زندگي فرزندانمان کمک ميکند، موضوع آنها به گونهاي انتخاب ميشود تا اضطراب، خشم و افسردگي را در کودکان مبتلا به سرطان تشديد نکند و مسائل خانوادگي را تحت الشعاع قرار ندهند. کتابهاي انتخابي معمولاً از جنس آموزش مهارت، معرفي مشاغل مختلف، رنگآميزي و درماني است. علي معارفوند که سرگروه ترالي کتاب در واحد داوطلبان است با بيان دغدغههاي مرتبط با انتخاب و توزيع کتاب در ميان کودکان مبتلا به سرطان، گفت: «در آغاز فعاليت ترالي کتاب، تأمين کتاب مناسب براي کودکان مبتلا به سرطان، يکي از مهمترين دغدغهها به شمار ميرفت. به تدريج با مشارکت نيکوکاران اين امر تسهيل شد. کتابها توسط روانشناسان انتخاب، با کمک داوطلبان تهيه و در ميان فرزندان محک توزيع ميشد.»
توليد کتاب صوتي براي کودکان، چالش بسيار دارد
عدم استفاده از برخي قصهها به صورت فايل صوتي، به دليل رعايت حق کپيرايت از مهمترين چالشهاي پيش رو واحد روانشناسي و داوطلبان بود. در اين خصوص «فروزنده خداجو» داوطلب محک و نويسنده کتابهاي کودک و نوجوان، با ايجاد ارتباط ميان اين مؤسسه و برخي از نويسندگان کودک، امکان تهيه فايل صوتي از قصههاي ايشان را ميسر کرد. همچنين گروه کتاب و کودکان بيمار شوراي کتاب کودک نيز فايلهاي صوتي خود را در اختيار محک قرار داد تا براي کودکان مبتلا به سرطان ارسال شود. «کيهان زريننقش»، عضو انجمن نويسندگان جوان نيز اين روزها در تهيه فايل صوتي و نگارش قصه براي کودکان محک نقش مؤثري ايفا ميکند. او با شروع اين شرايط همکاري گستردهتري را با واحد روانشناسي محک آغاز کرد چرا که باور داشت کودکان بيش از هر زمان ديگري براي گذر از اين روزها به دنياي جادويي قصهها نياز دارند. از اين رو هر هفته به استوديو کوچک خانگياش سر ميزند، قصههايش را ضبط و براي کودکان محک ارسال ميکند. زريننقش بسياري از قصهها را خودش و برمبناي اصولي که واحد روانشناسي محک تبيين کرده، مينويسد اما گاهي نيز از قصه نويسندگان صاحبنام در حوزه ادبيات کودک و نوجوان هم کمک ميگيرد. او درباره موضوع قصهها ميگويد: «قصههايي که براي بچهها ميخوانم و مينويسم از جنس نوعدوستي، صلح، تجربه و خِرد است. اين روزها با توجه به شيوع کرونا موضوع رعايت اصول بهداشتي هم به قصههايم اضافه شده تا بچهها با شنيدن آنها نحوه جلوگيري از ابتلا به ويروس کرونا را هم بياموزند.»
آموزشهای لازم برای قصهخوانی توسط «مصطفی رحماندوست»، شاعر، نویسنده و مترجم کتابهای کودک و نوجوان، در قالب یک کارگاه سه روزه، به داوطلبان محک ارائه شد. عالقهمندان به قصهخوانی در این کارگاه آموختند چطور با کودک مبتلا به سرطان ارتباط برقرار کرده و توجه او را به قصه جلب کنند.
کتاب و قصه خواني در درمان کودکان مبتلا به سرطان مهم است
ادبيات نقش مؤثري را در درمان کودکان مبتلا به سرطان ايفا ميکند. فعاليتهاي مرتبط در اين حوزه مانند يک مکمل سبب ميشود تا درد، اضطراب، استرس و ترس از بيماري سرطان و مراحل درمان آن کاهش يابد و کودکان تمايل بيشتري در برابر دريافت و تزريق دارو از خود نشان دهند. شيوع کرونا منجر شد تا خدمات محک در زمينه ترويج کتابخواني و آشنايي کودکان با قصه و داستان با سرعت بيشتري به تمامي کودکان مبتلا به سرطان از سراسر شهرهاي کشور تعلق بگيرد تا کيفيت زندگي قهرمانان کوچک محک در روزهاي درمان ارتقا يابد. همانگونه که سرگروه ترالي کتاب محک معتقد است «قصهخواني خيال کودک را به پرواز در ميآورد و او را از فضاي بيمارستان و دردهاي ناشي از بيماري، براي لحظاتي کوتاه، رها ميکند. به همين دليل اين موضوع در ارتقا روحيه و پذيرش آسانتر مراحل درمان و در نهايت مبارزه با سرطان تأثير بسياري دارد.»
براي قهرمانان محک کتاب بخريم
ترويج اهداي کتاب مناسب به کودکان مبتلا به سرطان، ميتواند قدم مؤثري براي کمک به ارتقا کيفيت زندگي آنها در تمامي نقاط ايران باشد. بسياري از نيکوکاران هزينه کتابهاي مورد تأييد واحد روانشناسي محک را ميپردازند و از اين طريق به پيوند قصه و شعر به روزهاي سخت درمان، ايجاد شاديهاي کودکي و آموزش مهارتهاي مورد نياز، به فرزندانمان کمک ميکنند. اگر شما هم ميخواهيد براي کودکان محک قصه بخوانيد و يا کتابهاي مورد نياز آنها را تأمين کنيد با شماره ۰۲۱۲۳۵۰۱۱۵۹ تماس بگيريد. به اميد روزي که شاهد موفقيت و سلامتي تمامي اين قهرمانان کوچک باشيم.