هوش‌ مصنوعی کار را تغییر می‌دهد اما تهدید نیست

در نشست «هوش‌ مصنوعی چالش یا فرصت» مطرح شد:

در بیش از ۳۳ سال فعالیت مؤسسه خیریه محک، هنرمندان همواره جزو ارکان اصلی حمایت از کودکان مبتلا به سرطان بوده‌اند و این روزها محک با همکاری انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، همراه با مدرسه ویژه و انجمن صنفی طراحان گرافیک متحرک با برگزاری نخستین رویداد «دیزاین و مسئولیت اجتماعی با محوریت موشن گرافیک»، بار دیگر پیوند زیبا و تأثیرگذار میان هنر و انسانیت را به نمایش گذاشت. در راستای این مسئولیت اجتماعی، نشست «هوش مصنوعی چالش یا فرصت» با مخاطب هدف طراحان عصر روز پنجشنبه ۵ مهرماه در مدرسه ویژه برگزار شد.

سعیدرضا حق‌زارع، گرافیست در ابتدای این نشست با تشکر از محک و انجمن‌های هنری حوزه گرافیک و موشن برای برگزاری این دوره ارزشمند گفت: امروز می‌خواهم روشنگری کنم و از اتفاقی صحبت کنم که باعث نگرانی بشر شده است. عده‌ای در این شرایط هنوز نمی‌دانند که باید چه واکنشی نسبت به هوش‌مصنوعی داشته باشند. در واقع خوشحال باشند یا ناراحت.

وی ادامه داد: به اعتقاد من باید این چالش را بزرگ‌تر ببینیم؛ چراکه تقریبا همه‌ شغل‌های خدماتی با تغییر روبه‌رو هستند؛ توجه کنید می‌گویم تغییر و نه تهدید! این روزها شاهد فعالیت‌های جنبش‌هایی در امریکا و اروپا هستیم که هوش مصنوعی را به شکلی ترسناک به مردم معرفی می‌کنند. در صفحه هنرمندان این حوزه نیز، حرف‌هایی زده می‌شود که نگرانی ایجاد می‌کند و این در شرایطی است که یکی از دوستان و استادان من ۱۰ سال پیش گسترش فعالیت هوش‌مصنوعی را به من هشدار داده بود. من استرسی را که امروز یک طراح لوگو بعد از ۱۰-۱۵ سال کار و آموختن در این حرفه دارد، درک می کنم؛ اما ما امروز اینجا هستیم تا درباره راه‌هایی صحبت کنیم که می‌توانیم از این تهدید برای ارتقاء شغل‌مان استفاده کنیم.

این مدرس دانشگاه با اشاره به داستان شروع فعالیت هوش‌مصنوعی در جهان اظهار کرد: جمعی از دانشمندان قرن بیستم میلادی متوجه شدند که روش‌هایی که مغز به وسیله آن تحلیل و پردازش می‌کند (در برخی مواقع) خیلی چیز پیچیده‌ای نیست و می‌توان آن را شبیه‌سازی کرد. بد نیست که بدانید این تفکر قبل از استفاده اینترنت (۱۹۵۰) بوده است.

وی افزود: دانشمندان معتقدند که ما هر روز هوش‌ مصنوعی را «آموزش» (train) می‌دهیم و این پدیده مانند یک بچه دائم در حال تربیت شدن است. واقعیت این است که اگر این اتفاق رخ ندهد، هوش‌مصنوعی خیلی نمی‌تواند به ما کمک کند. باید گفت که تفاوت‌های مختلفی بین ما و هوش‌مصنوعی وجود دارد؛ یکی از شاخص‌ترین تفاوت، حس چندگانه ما انسان‌هاست که هوش‌مصنوعی نمی‌تواند این چند حس را با هم تجربه  کند. مثال دیگر این است که هوش‌مصنوعی نمی‌تواند خیال‌پردازی کند و همین‌هاست که خیال ما را راحت می‌کند تا بدانیم هوش‌مصنوعی در آینده نمی‌تواند به جای انسان کار را دست بگیرد.

حق‌زارع در توضیح دلایل پیشرفت‌های هوش‌مصنوعی در چند سال گذشته گفت: در سال‌های گذشته اینترنت باعث گسترش اطلاعات هوش‌مصنوعی شده است. الان تقریبا دو دهه است که ما اینترنت داریم و خودبه‌خود با هر جست‌وجویی که در گوگل می‌کنیم، در حال «آموزش» (train) به هوش مصنوعی هستیم. در واقع این ماشین دارد یاد می‌گیرد که کمتر خطا کند.

وی ادامه داد: نظریه‌های مختلفی در این بین وجود دارد؛ برای مثال نظریه‌ای این روزها مطرح است که می‌گوید تا سال ۲۰۳۹ هوش‌مصنوعی مانند انسان قدرت استفاده از حواس چندگانه را پیدا خواهد کرد و در حوزه‌های مختلف مانند پزشکی می‌تواند تاثیرگذار باشد. هوش‌مصنوعی این روزها خودش به خودش کمک می‌کند و به زودی شاهد انقلابی در این حوزه خواهیم بود؛ پس باید خودمان را برای این تغییر آماده کنیم.

داور جشنواره‌های مختلف گرافیک و موشن با اشاره به کاربردهای هوش‌مصنوعی در زندگی امروز بشر گفت: حالا که فهمیدیم در حوزه هوش‌مصنوعی چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است؛ باید این نکته را یاد بگیریم که ما در حرفه خود چطور می‌توانیم از این تکنولوژی به بهترین شکل استفاده کنیم؛ چراکه جهان دارد در هوش‌مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کند و این پدیده در آینده بشر تاثیرگذار است.

وی افزود: بحث دیگری که این وسط وجود دارد این است که آیا در تولیداتی که ما به کمک هوش‌مصنوعی انجام می‌دهیم، سرقت هنری یا ادبی اتفاق می‌افتد؟ واقعیت این است که باید بگوییم خیر! بهترین تعریف این است که بگوییم این تکنولوژی به هنرمندانه‌ترین شکل ممکن کلاژ می‌کند.

حق‌زارع در توضیح اهمیت سفارش به هوش‌مصنوعی گفت: در حالت عادی و در دنیای بدون هوش‌مصنوعی شما وقتی سفارشی می‌گیرید، قبل از انجام آن، جلسه بریف (Brief) با مشتری می‌گذارید (آگاهی‌سازی مختصر) تا بتوانید محصول مورد نظر را باتوجه به سفارش او تحویل دهید؛ از این رو در هوش مصنوعی هم ما درخواست یا prompts داریم و باید خیلی واضح و شفاف به هوش‌مصنوعی توضیح دهیم که چه می‌خواهیم.

وی ادامه داد: در prompts دادن، سعی کنید که موضوعات پیچیده را گام‌به‌گام بنویسید. در واقع جزئیات را خرد کنید و به شکلی درخواست بدهید که هوش‌مصنوعی منظورتان را متوجه شود. سعی کنید از یک شاخه به شاخه دیگر نپرید و اگر درخواست جدیدی دارید در یک صفحه تازه آن را ثبت کنید. درواقع می‌خواهم بگویم که prompts نویسی خودش یک کار تخصصی و مهم است و هر چقدر هم که هوش‌مصنوعی پیشرفت کند، ما نیاز به نیروی متخصص داریم تا محصول را سفارش دهد و خروجی را با دقت بررسی و از درستی آن اطمینان حاصل کند. برخلاف انسان‌ها، هوش‌مصنوعی سراغ جواب ساده نمی‌رود و با ورود درخواست، سعی می‌کند که تحلیلی دقیق داشته باشد و بهترین جواب را به ما بدهد.

این کارگردان با اشاره به کاربردهای هوش‌مصنوعی در حوزه گرافیک و موشن اظهار کرد: این روزها اکثر نرم‌افزارهایی که ما با آن کار می‌کنیم به‌نوعی از هوش‌مصنوعی استفاده می‌کنند. از طرفی نرم‌افزارهایی که با کمک هوش‌مصنوعی رقیب نرم‌افزارهای گذشته هستند نیز این روزها کم نیستند. برای مثال سال‌ها بود که افترافکت هیچ رقیبی نداشت اما چند وقتی است که نرم‌افزار Cavalry به راحتی توانسته کارهای افترافکت را به ساده‌ترین شکل ممکن انجام دهد.

وی ادامه داد: توجه داشته باشید که این دقیق و درست انجام شدن کارها به وسیله هوش‌مصنوعی، خود می‌تواند خطرناک باشد! یک استاد فلسفه در نشستی می‌گفت که هوش‌مصنوعی همه چیز را ایده‌آل و بدون اشتباه انجام می‌دهد و این نبود اشتباه شاید باعث شود که خطراتی در آینده، بشر را تهدید کند؛ چراکه زندگی انسان‌ها از ابتدا با اشتباهاتی همراه بوده است و اگر زندگی به سمتی برود که هیچ خطا و اشتباهی صورت نگیرد شاید حتی شاهد نابودی بشر باشیم! این موضوع را استیون هاوکینگ در سال ۲۰۱۴ و قبل از مرگش شرح داده بود.

حق‌زارع معتقد است که به نفع همه ماست که نیمه پر لیوان را ببینیم و در این راستا گفت: هوش‌مصنوعی می‌تواند مانند یک دستیار حرفه‌ای کنار ما باشد و کارهای یدی را انجام دهد. هوش‌مصنوعی فاینالایز نمی‌تواند کند و به همین دلیل کسی نمی‌تواند یک هوش‌مصنوعی را به جای طراح سر کار بگذارد. هوش‌مصنوعی خلاقیت ما انسان‌ها را ندارد و واقعیت این است که فقط دارد به ما کمک می‌کند تا به مشتری بگوییم که خیلی بیشتر از گذشته نگران کار و سفارش او هستیم.

وی ادامه داد: به نظرم هوش‌مصنوعی می‌تواند به انسان قرن ۲۱ که به خوبی می‌داند زمان کمی برای کار کردن دارد و بدنش در معرض آسیب است، کمک کند تا کمتر آسیب ببیند. شما نباید از هوش‌مصنوعی فرار کنید و آن را رقیب خود بدانید، بلکه باید بتوانید به‌عنوان طراح و گرافیست از این قابلیت‌های بسیاری که هوش‌مصنوعی در اختیار ما قرار داده، استفاده کنید. امروز به شما می‌گویم که در آینده‌ای نه چندان دور نرم‌افزارهای بر پایه وب فراگیر خواهند شد و ما دیگر چیزی به اسم نسخه آفلاین نخواهیم داشت.

این مدرس گرافیک و موشن در پایان گفت: در آینده نیاز نیست که شما همه چیز را ریز و دقیق بلد باشید و کافی است که خلاقیت خود را در کار زیاد کنید. مقایسه بین خروجی هوش‌مصنوعی و آن کاری که یک هنرمند انجام می‌دهد اشتباه است. این که مثلا کاری که استاد ممیز طراحی کرده را به هوش‌مصنوعی بدهیم و از او بخواهیم که خروجی دیگری به ما بدهد و بعد بشینیم و بگوییم که کدام بهتر است! هیچ‌وقت خودتان را به‌عنوان یک موجود خلاق با هوش‌مصنوعی مقایسه نکنید.